پاسارگاد گشت وگذار در باقی مانده جایی که روزی مرکز اولین امپراتورجهان بود منم کورشاین جا مقبره کورش است. اسکندر در جهانگشایی هایش وقتی به این محل رسیدز،زانو زد و اشک ریخت شنل اش را درآورد و آن را روی صندوقی که بقایای پیکر کورش در آن بود، انداخت. اما امروز، دیگر نه از جسد کورش خبری است و نه از گنج های داخل آرامگاه. معماری این مقبره، منحصر به فرد است. 6طبقه دارد و براساس الگوی زیگورات های بزرگ ساخته شده. جسد کورش در آخرین طبقه بوده و از بین پادشاهان هخامنشی، او تنها کسی است که چنین مقبره ای دارد. بقیة پادشاهان این سلسله، مقبره شان در داخل حفره ای در کوه است. این را هم بگویم که قبل ترها بالای مقبرة کورش، سنگی بوده که روی آن نوشته شده: من کورش هستم. من امپراتوری جهان را به پارسیان دادم. من بر آسیا فرمانروایی کردم. تقویم سنگیاین دیوار، باقی ماندة یک برج است 12 مترهم ارتفاع دارد. حرف و حدیث بر سر این که این جا چی بوده، زیاد است. بعضی می گویند اجساد را در آن جا مومیایی می کرده اند. بعضی هم می گویند محل نگهداری کتیبه ها و الواح بوده. و بعضی ها هم معتقدند این دیوار یک تقویم سنگی است و برای نشان دادن ماه های سال درست شده است.دقیقا یکی دیگر مثل همین برج، در نقش رستم، نزدیک تخت جمشید به وسیلة داریوش ساخته شده است و به آن کعبة زردشت می گویند. دژاین جا یک دژ است که ساخت آن را کورش شروع کرد و داریوش ادامه داد،اما تا همین اواخر هم مورد استفاده بوده و درهر دوره، استفاده کنندگان قسمت هایی از آن را بازسازی کرده اند.به همین دلیل دیوارها شکل عجیبی پیدا کرده اند:مثل لایه های فسیلی که هرکدام به رنگی است ومتعلق به دوره ای! این تپه مشرف به پاسارگاد است و بهترین جایی که می شده برای دفاع روی آن دژ ساخت. به این جا تخت سلیمان یا تل تخت هم می گویند. فرشته نجاتاین انسان بالدار، بالای سر در ورودی یکی از کاخ های پاسارگاد قرار گرفته است. تنه و پاهای این پیکره به سمت راست و رو به داخل تالار کاخ در حرکت است. دست راستش حالتی شبیه سلام و نیایش به خود گرفته. چهار بال این فرشته، یادآور فرمانروایی کورش بر چهار گوشة جهان است. شاخ قوچ بالای سرش هم نماد فرکیانی است. این فرشته، نقش نگهبان کاخ را دارد و با آن که بسیاری از تصاویر و کتیبه های پاسارگاد تخریب شده است،انگار کسی جرأت نکرده به پیکره آسیبی برساند. دوهزاروپانصد سال،یک ستوناین ستونی که می بینید، بعد از 25 قرن هنوز سرپاست.این جا کاخ پذیرایی پاسارگاد است و همة ستون هایش افتاده است. این منطقه، منطقة زلزله خیزی است و کاخ های پاسارگاد در مقابل زلزله های 7 ریشتری هم مقاومت داشته اند.۲۵۰۰ سال پیش، آن ها در ساخت کاخ از روش پی دوپوشه استفاده کرده اند. به این شکل که بنا دو پی داشته؛ یک پی ثابت و یک پی متحرک که بنا روی آن ساخته شده. در حال حاضر، ژاپنی ها برای مقابله با زلزله از این روش استفاده می کنند و در ساخت نیروگاه های هسته ای هم همین روش به کار می رود.من دست راست مسیح خود، کورش را گرفتم تا به وسیلة او امت ها را مغلوب سازم، کمرهای پادشاهان را بگشایم، و درها را به روی او باز کنم(. کتاب اشعیاءنبی)ممکن است آدم های زیادی باشند که اسمشان کورش است، اما نمی دانند کورش کیست و یا نمی دانند مقبرة او که همه آن را با نام پاسارگاد می شناسند، کجای ایران است. کورش، اولین کسی است که یک امپراتوری فراگیر و جهانی ایجاد کرد. او اولین کسی است که منشور آزادی و حقوق بشر را صادر کرد، تاریخ به او لقب کبیر داد. در پاسارگاد، کورش علیه آخرین پادشاه مادها قیام کرد، آن جا را پایتخت خود کرد و کاخ ها و بناهای زیادی در آن جا ساخت. اما امروز، چیزی جز یک مقبره و ویرانه هایی از آن کاخ ها و بناها، باقی نمانده است. با هم گشت کوتاهی می زنیم در ویرانه های مکانی در 138 کیلومتری شیراز که به گفتة تاریخ، اسکندر آخرین کسی بود که آن را آباد دید. گوشه کنار پاسارگادـ از گزارش دیولافوا، باستان شناس فرانسوی، این طور برمی آید که این مکان تا 100 سال پیش، مکانی مقدس برای مردم محلی بوده است. حتی اعتقاد داشته اند که این جا مقبرة مادر سلیمان است و به مقبرة کورش، گور مادر سلیمان گفته اند.ـ طرح مقبرة کورش را در هیچ کجای دنیا نمی توان پیدا کرد.ـ یونسکو، پاسارگاد را درلیست میراث جهانی واردکرده است.ـ سبک معماری هخامنشی از معماری کاخ های پاسارگاد شروع شده است.ـ با ساخته شدن تخت جمشید، از اهمیت پاسارگاد کم نشد. حتی مراسم تاج گذاری شاهان هخامنشی در آن جا صورت می گرفته است.ـ تورات به کورش لقب شاهین شرق داده است و دربارة او می گوید: او شبان من است. من او را به دادگری برانگیختم و همة راه هایش را راست خواهم کرد. ـ مقبرة کورش تا سال 1350 شمسی در میان یک مسجد تاریخی قرار داشته است. این مسجد در زمان اتابکان فارس ساخته شده بود.